راهکارهای نگهداری از ریشه فرش چیست؟ مراقبت و نگهداری ریشه فرش

نگهداری از ریشه فرش، روشی مطمئن و آسان برای مراقبت‌های بیشتر از ماندگاری و سلامت فرش است. شاید شما جزء افرادی باشید که ریشه فرش را فقط یک قسمت اضافی در فرش بدانید و اهمیت زیادی به سلامت آن ندهید؛ درحالی که این‌طور نیست. به عبارت ساده‌تر، اگر به خوبی‌ از تمام فرش و ریشه آن نگهداری نکنید، به‌مرور زمان شاهد پوسیدگی  و پارگی آن خواهید بود.

در عین حال ریشه فرش به‌مرور زمان در معرض آلودگی‌های مختلف، گردوغبار و پوسیدگی قرار می‌گیرد. این موضوع در کنار چهره ناخوشایندی که برای ریشه فرش ایجاد می‌کند، ماندگاری و سلامت آن را به هم میزند. بنابراین اگر بگوییم که ریشه فرش یکی از قسمت‌های مهم در هر فرش محسوب می‌شود، حرف گزافی نیست.

با توجه به اهمیت این قسمت از فرش، قصد داریم در این صفحه از آراستا 360 روش‌های نگهداری از ریشه فرش را به‌طور کامل بررسی کنیم.

ریشه فرش چیست؟

به‌طور خلاصه باید گفت که ریشه فرش، قسمت انتهایی هر فرش از دو طرف است که به شکل نخ‌های تار سفید و کرم رنگ دیده می‌شود. در حال حاضر ریشه فرش به روش‌های مختلف شامل ریشه ساده، ریشه گره دار، ریشه زنجیره و ریشه توری نظم دهی می‌شود. اما در حالت کلی تفاوتی نمی‌کند که ریشه فرش به چه شکل بافته شده باشد، به‌هرحال مراقبت و مواظبت از این قسمت از فرش، اهمیت زیادی در سلامت کل فرش دارد.

نگهداری از ریشه فرش، چرا؟

اگرچه شما یک خانم دقیق و منظم هستید که با دقت تمام به نظافت فرش و سایر لوازم خانگی اهمیت می‌دهید، اما فراموش نکنید که نگهداری از ریشه فرش نیز اهمیت زیادی دارد؛ بنابراین به سادگی از کنار آن نگذرید.

موضوع این است که ریشه فرش محل مناسبی برای تجمع انواع آلودگی‌ها، گردوغبار و ذرات مواد غذایی است. به همین دلیل خواهید دید که پس از مدتی ریشه فرش زیبایی و شکل اولیه خود را از دست داده است. حتی اگر به‌طور مداوم ریشه فرش را جارو بکشید، بازهم قسمت‌هایی هستند که از دید شما پنهان است و نمی‌توانید آن را به‌طور کامل تمیز کنید.

در عین حال تفاوتی نمی‌کند که فرش ماشینی و یا فرش دستباف داشته باشید؛ در هر دو صورت آسیب به ریشه فرش به معنای آسیب به کل بافت فرش است. البته نمی‌توان نادیده گرفت که فرش‌های دستباف قیمت بالاتری دارند و به همین دلیل نگهداری از آن‌ها اهمیت بیشتری پیدا می‌کند.

ممکن است شما جزء افرادی باشید که اهمیت زیادی به ریشه فرش ندهید و آن را از دید بپوشانید. اما فراموش نکنید که ریشه سفید کرمی رنگ فرش به سرعت کثیف می‌شود و آلودگی آن باعث پوسیدگی شده و در بلندمدت به بدنه اصلی نیز آسیب وارد می‌شود. درنتیجه هزینه‌های زیادی برای تعمیر و بازسازی فرش روی دست شما خواهد گذاشت. بنابراین از کنار این قسمت به آسانی نگذرید.

روش‌های نگهداری از ریشه فرش

در حال حاضر روش‌های مختلفی برای محافظت بهتر از ریشه فرش وجود دارد. البته برخی از آن‌ها واقعا روش مناسبی نیستند و بعد از مدتی باعث آسیب‌های بیشتر به ریشه فرش می‌شوند. در ادامه این روش‌ها را بررسی می‌کنیم و مزایا و معایب هرکدام را بیان می‌کنیم.

•  چسب پهن

یکی از روش‌هایی که میان همه ما رایج شده این است که بعد از خرید فرش، با استفاده از چسب پهن، ریشه فرش را می‌پوشانیم. شاید در روزهای اول این کار باعث تمیز و مرتب شدن فرش و ریشه آن شود، اما به‌مرور خواهید دید که آلودگی‌ها مانند پرز فرش، مو، گردوغبار و ذرات ریز مواد غذایی به چسب‌ها می‌چسبد. درنتیجه نه تنها چهره زیبایی نخواهد داشت، بلکه کاملا ناخوشاید است و باعث آسیب به ریشه فرش خواهد شد.

استفاده از چسب به چند دلیل مختلف، گزینه مناسبی برای نگهداری ریشه فرش نیست. این موارد شامل:

• چسب‌ها دارای مواد شیمیایی هستند و در بلندمدت به بافت ریشه فرش آسیب وارد می‌کنند.
• اگر از چسب پهن برای محافظت از ریشه فرش استفاده کنید و بعد از مدتی بخواهید آن را عوض کنید، خواهید دید که ریشه فرش کیفیت و زیبایی اولیه را ندارد. در عین حال برداشتن چسب نیز باعث به هم خوردن بافت ریشه خواهد شد و ممکن است ریشه کنده شود.

• گره زدن 

یکی از روش‌های بسیار مناسب برای نگهداری و محافظت از ریشه فرش، گره زدن آن است. بافت ریشه فرش کمک می‌کند که این قسمت کاملا مرتب و منظم شده و عمر مفید بالاتری خواهد داشت. علاوه بر آن، هنگامی که بخواهید این قسمت را جارو کنید، به راحتی و سرعت می‌توانید تمام آلودگی‌ها، گردوغبار، ذرات مواد غذایی و … را از بین ببرید.

گره زدن ریشه فرش واقعا مناسب است؛ اما باید به دقت این کار را انجام دهید. در عین حال صبر و حوصله داشته باشید و به‌طور صحیح آن را انجام دهید. اگر حوصله این کار را ندارید، روش بعدی را به شما پیشنهاد می‌کنیم.

• لفافه دوزی، روشی قدیمی و عالی

یکی از روش‌های قدیمی و مرسوم برای نگهداری و محافظت از ریشه فرش، دوخت لفافه‌هایی از جنس متقال و برزنت روی آن‌ها است. در این روش ابتدا ریشه فرش به سمت داخل تا می‌شود و بعد با استفاده از پارچه آن را می‌پوشانند و کوک می‌زنند. پارچه متقال به کار رفته دارای بافتی شبکه‌ای است و جریان هوا به خوبی در آن وجود دارد. به همین دلیل باعث پوسیدگی ریشه فرش نمی‌شود.

این روش قدیمی بدون هیچ نوع مواد شیمیایی دیگری انجام می‌شود و به همین دلیل ریشه فرش کاملا سالم می‌ماند. نکته جالب توجه این است که در گذشته استفاده از لفافه دوزی برای نگهداری از ریشه فرش به این معناست که بزرگان ما به خوبی می‌دانستند که چقدر نگهداری از ریشه فرش مهم است و راهکارهایی برای آن ارائه می‌دادند.

• استفاده از کاور برای محافظت از ریشه فرش

روش جذاب دیگری که گزینه مناسبی برای نگهداری بهتر از ریشه فرش محسوب می‌شود، استفاده از کاور است. کارو ریشه فرش به راحتی روی لبه فرش قرار می‌گیرد و از آلودگی و پوسیدگی آن در بلندمدت جلوگیری می‌کند.

در عین حال استفاده از کاور ریشه فرش به راحتی عبور جریان هوا را فراهم می‌کند. بنابراین شاهد پوشیدگی ریشه فرش در گذر زمان نخواهید بود. علاوه بر آن، رفت‌وآمد افراد خانواده باعث آسیب به کاور نمی‌شود و ریشه‌های فرش کنده نخواهد شد. در عین حال می‌توانید هر از چند گاهی کاور ریشه فرش را تعویض کنید.

مزایای کاور 

1. کاور ریشه فرش عامل موثری در بیشتر شدن عمر و ماندگاری آن است و به‌مرور زمان نیازی به ترمیم این قسمت نخواهید داشت.
2. ریشه فرش منظم و مرتب می‌شود و از آلوده شدن آن جلوگیری می‌کند.
3. کاورها قیمت بسیار مناسبی دارند و در انواع فروشگاه‌های فرش و قالی‌شویی‌ها می‌توانید آن را تهیه کنید.

چرا نگهداری از ریشه فرش دستباف مهم‌تر است؟

اگرچه مراقبت از ریشه فرش در هر دو نوع فرش دستباف و فرش ماشینی اهمیت دارد؛ اما فرش‌های دستباف اهمیت بسیار بیشتری دارند. زیرا این فرش‌ها قیمت بسیار بیشتری دارند و صدمه به ریشه فرش به معنای آسیب بالاتری به بدنه فرش است.

در عین حال فرش‌های دستباف دارای تاروپود پنبه و یا ابریشمی هستند و آلودگی‌ها به سرعت به بافت بدنه سرایت می‌کند. این در حالی است که برخی از فرش‌های ماشینی دارای یک بافت اضافی به‌عنوان ریشه فرش هستند. بنابراین نگهداری ریشه فرش در فرش‌های دستباف اهمیت بسیار بالاتری دارد و نباید به سادگی از کنار آن گذشت.

کلام پایانی

نگهداری از ریشه فرش به معنای مراقبت بهتر از تمام بدنه و بافت فرش است. روش‌های مختلفی برای این کار وجود دارد، اما همه آن‌ها مناسب نیستد. علاوه بر آن برخی روش‌ها نیاز به دقت، تخصص و صبر و حوصله بیشتری برای انجام دارد. در عین حال روش‌های دیگری مانند استفاده از کاور ریشه فرش وجود دارند که در کنار مراقبت بسیار خوب از ریشه فرش، به سرعت قابل استفاده است و وقتی از شما نمی‌گیرد.

نگهداری  و مراقبت از ریشه فرش به شکل درست و اصولی، روشی مطمئن و ساده برای نگهداری بهتر از ماندگاری بافت بدنه فرش است. در این میان فرش دستباف اهمیت بیشتری دارد، زیرا از متریال کاملا طبیعی پنبه، ابریشم و کرک تهیه شده است و آسیب به هرکدام از قسمت‌های آن به معنای هزینه‌های زیاد برای ترمیم و تعمیر فرش است. بنابراین برای صرفه‌جویی و در هزینه‌های خودتان، از ریشه فرش مراقبت کنید!